به گزارش نشریه میرملاس‌نو، لرستان “بهشت سرمایه‌گذاری” است، این جمله‌ای است که بر روی بیلبورد‌های ورودی استان نقش بسته است، به‌راستی که سرزمین آبشارها و چشمه‌های خروشان با زمین‌های حاصلخیزش آماده رویش دانه‌ها و بذرهای حیات‌بخش است. به‌راستی که استان چهار فصل لرستان پذیرای سرمایه‌گذارانی است که به طبیعت بکر و فرهنگ غنی این منطقه علاقه‌مند هستند.

استانی که سرشار از نعمت‌های خدادادی است، متاسفانه امروز به دلایل مختلفی گرفتار تورم، بیکاری، رکود اقتصادی و غیره شده است، از واحدهای تولیدی و کارخانجات ورشکسته‌ تا جوانان جویای کار همگی بر سر راه سرمایه‌گذارانی که با خلوص نیت جهت رونق کسب‌وکار و توسعه استان، سرمایه‌های خود را به این سو سوق می‌دهند فرش قرمزی پهن کرده و با حمایت‌های معنوی خود انگیزه لازم را برای ادامه کار در سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کنند.

یکی از طرح‌هایی که در چند سال اخیر مورد توجه مردم استان لرستان قرار گرفت، راه‌اندازی مجدد ” کشت و صنعت و گردشگری فجر صفا لرستان” است. این مجتمع که بعد از تعطیلی ۱۵ ساله با کمک سرمایه‌گذار خارجی  البته مسلمان و شیعه توانست دوباره قد علم کند و بعد از فراز و نشیب‌های فراوان در منطقه و حتی جهان حرفی برای گفتن داشته باشد، اکنون با مشکلات اجتماعی روبرو شده که تنها مردم می‌توانند ادامه فعالیت این مجتمع را میسر کنند.

به دلیل اهمیت فعالیت “مجتمع کشت و صنعت لرستان” نشریه میرملاس‌نو به دنبال بیان حقایقی است که شاید تاکنون مردم از آن بی‌اطلاع بوده و به همین دلیل دست به کارشکنی‌هایی در حوزه تولید و ساخت‌وسازهای این مجتمع زده‌اند.

ناگفته‌های مجتمع “کشت و صنعت لرستان”

فعالیت مجتمع کشت و صنعت و گردشگری فجر صفای لرستان با نام مجتمع گوشت در دهه ۵۰ در زمینی به مساحت هزار و ۳۰۰ هکتار آغاز شده و از آنجایی که لرستان قطب دامپروری کشور است با خرید مازاد دام‌های منطقه، گوشت قرمز کشور تامین می‌شد.

با خرید ۱۹۱ هکتار زمین که جزو مستثنیات دو روستا به نام‌های مالگه‌عروس و تیرگران بوده، مجتمع گوشت از رودخانه خرم‌آباد شروع و تا کوه‌های مشرف به روستای سرخه‌لیزه و جاده کوهدشت ادامه می‌یابد.

این مجتمع در تمام شهرهای استان لرستان دارای ایستگاه‌های اقماری با مساحت‌های مختلف  ۱۰ تا ۵۰  هکتاری در محل عبور عشایر بوده که بعد از خرید دام مازاد عشایر، آن‌ها را در این ایستگاه‌ها نگهداری و به مرکز اصلی انتقال می‌دادند.

مجتمع گوشت لرستان با شروع جنگ تحمیلی دیگر نتوانست به فعالیت سابق خود ادامه دهد و به همین دلیل به تعطیلی کشید و تمام ایستگاه‌های اقماری و خود مجتمع برای آموزش نیروهای اعزامی به جبهه تحویل ارتش داده شد.

مجتمع گوشت لرستان در سال ۱۳۶۶ به موجب یک ماده واحده ورشکسته و از وزارت کشاورزی منفک و تحویل بانک مالی شد که دوره تسویه و انحلال آن تا دهه ۷۰ ادامه داشت.

بانک ملی در دهه ۷۰ اقدام به بازسازی و راه‌اندازی مجدد این مجتمع با نام شرکت “کشت و صنعت و دامپروری لرستان” می‌کند، اما متاسفانه بعد از چند سال فعالیت در سال ۱۳۸۰ به علت بروز مشکلات اجتماعی با همسایگان و سوء‌مدیریت، این شرکت به ورشکستگی مجدد کشیده می‌شود. به همین دلیل بانک طی مزایده‌ای آن را با مبلغ ۹ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان به شرکت دیگری به نام دنیای سازه‌های سبز واگذار می‌کند.

بعد از کش و قوس‌های فراوان و وجود درگیری‌هایی بین مالکین و کارگران، بانک ملی قرارداد فروش را فسخ و آن را در سال ۱۳۹۰ به شرکت طرح و توسعه آینده پویا که یکی از هولدینگ‌های این بانک است، واگذار می‌کند.

راه‌اندازی مجدد ” کشت و صنعت لرستان“ بعد از ۱۵ سال تعطیلی

اواخر سال ۱۳۹۲ استاندار وقت لرستان که برای فعال کردن صنایع تعطیل استان به‌دنبال سرمایه‌گذار بود توانست سرمایه‌گذار خارجی را که بیشتر در حوزه گردشگری فعالیت داشت بعد از آشنایی با مجموعه متقاعد به خرید مجتمع کشت و صنعت لرستان با مبلغ ۳۲ میلیارد تومان کند تا بعد از ۱۵ سال تعطیلی مردم لرستان شاهد فعال‌شدن این شرکت باشند.

سرمایه‌گذار جدید بعد از خرید شرکت با وجود اینکه بانک ملی اطلاعات دقیقی را از تعیین تکلیف کارگران سابق این مجتمع به کارفرما نداده بود، توانست مشکلات ۸۰۰ کارگر را که خواستار بازگشت به‌کار، دریافت حقوق و پرداخت حق بیمه بودند را حل کند. به‌طوری که تا به امروز  بیش از پنج میلیارد تومان حق بیمه کارکنان سابق شرکت پرداخت شده و ۳۰۰ نفر بازنشست و از مستمری تامین اجتماعی برخوردار هستند.

از طرف دیگر ۸۰۰ هکتار از زمین‌های مجتمع کشت و صنعت لرستان کوه و پوشش جنگلی هستند به همین دلیل امکان بهره‌برداری مطابق با آگهی مزایده در این زمین‌ها نیست اما خوشبختانه با توجه به اینکه سرمایه‌گذار می‌توانست در حوزه گردشگری سرمایه‌گذاری کند برای قسمت جنوب و شمال مجتمع دو طرح گردشگری ارائه داد.

بعد از الحاق ۱۸۰ هکتار از زمین‌های دارای پوشش جنگلی منابع طبیعی و ۳۵۰ هکتار از اراضی ارتفاعات به قسمت اصلی مجتمع، مساحت شرکت به ۲ هزار هکتار رسید، که برای هزار و ۲۰۰ هکتار از آن طرح گردشگری تعریف شد.

به گفته عزت‌اله خورشیدوند مدیر حقوقی کشت و صنعت و گردشگری لرستان در اطراف این مجتمع ۱۵ روستا به فاصله ۵۰۰ متری تا ۲ کیلومتری قرار دارد که بخش عمده‌ای از نیروی انسانی این شرکت را اهالی این روستاها تامین می‌کنند.

اشتغال ۵۰۰ نفر از اهالی روستاهای اطراف مجتمع کشت و صنعت لرستان

وی با تاکید به اینکه مجتمع کشت و صنعت لرستان موجب رونق کسب و کار در روستاهای اطراف شده است، تصریح کرد: بیش از ۵۰۰ نفر از اهالی این روستاها مشغول به کار شدند و دارای حقوق ماهیانه و از سیستم تامین اجتماعی برخوردار هستند.

خورشیدوند با اشاره به شغل‌های ایجاد شده به واسطه راه‌اندازی مجدد این مجتمع، افزود: در حال حاضر هزار نفر به طور مستقیم  در داخل مجموعه مشغول به کار هستند و بیش از ۲۰۰ نفر نیز به‌عنوان نیروهای پیمانکارها فعالیت‌های خود را ادامه می‌دهند.

وی با بیان اینکه مجتمع کشت و صنعت لرستان ماهیانه حدود یک میلیارد تومان به سیستم تامین اجتماعی پرداخت می‌کند، گفت: احداث ۵۰۰ هکتار باغ، احداث ۵۰ هکتار گلخانه هیدروپونیک، تولید سه هزار کندوی عسل و پرورش ۱۰ هزار دام رومانوف از جمله اقدامات پنج سال گذشته مجتمع کشت و صنعت لرستان بوده است.

مدیر حقوقی مجتمع کشت و صنعت و گردشگری لرستان اضافه کرد: دومین مرکز لقاح مصنوعی کشور در این مجتمع راه‌اندازی و فعالیت‌های علمی دیگر در حال انجام است.

وی با اشاره به اینکه محصولات گلخانه و باغات نیازمند حمل‌ونقل هستند، گفت: پیش‌بینی می‌شود در سال‌های آینده حداقل ۲۰۰ تریلر یخچال‌دار نیاز است که موجب اشتغال‌زایی برای حداقل ۴۰۰ نفر خواهد شد.

مشکلات اجتماعی عامل اصلی تعطیلی پروژه‌های مجتمع کشت و صنعت لرستان است

به گفته خورشیدوند روستاییان با تولید، اشتغال و رونق اقتصادی منطقه مخالف نیستند ولی مشکل اصلی اینجاست که کشت و صنعت در محدوده‌ای قرار گرفته است که روستاییان برای چرای دام‌هایشان محدودیت ورود دارند.

وی افزود: این محدودیت‌ها توسط منابع طبیعی ایجاد شده و از آنجایی که مجموعه کشت و صنعت تنها شرکت خصوصی منطقه است، روستاییان برای چرای دام‌هایشان خواستار کنار گذاشتن بخشی از فعالیت مجتمع هستند، زیرا در دوران تعطیلی شرکت، روستاییان از زمین‌های آن هم برای کشت و هم برای چرای دام‌هایشان استفاده می‌کردند.

از صحبت‌های مدیر حقوقی مجتمع کشت و صنعت و گردشگری صفای لرستان چنین برداشت می‌شود که مشکلات اولیه ناشی از احساس حقی است که در طی ۱۵ سال تعطیلی برای روستاهای اطراف ایجاد شده است، زیرا روستاییان مدعی هستند که مرتع خود را از دست داده‌اند. عدم اعلام آمار دقیق دام‌های سبک و سنگین به منابع طبیعی استان یکی از ایرادهایی است که به روستاییان این منطقه برای دریافت حق‌چرای وارد است، از آنجایی که منابع طبیعی حق چرای هر دام سبک و سنگین را یک هکتار تعریف کرده، کتمان حقیقت باعث بروز مشکلات اجتماعی شده است.

خورشیدوند گفت: براساس خوداظهاری اهالی روستاهای اطراف مجتمع، ۳۰۰ میلیون تومان جهت حق تالیف هزار و ۴۰۰ دام منطقه به منابع طبیعی پرداخت شده که به حساب صاحبان پروانه چرای پرداخت شود، اما متاسفانه امروز روستاییان مدعی ۱۰ هزار راس دام هستند.

وی با تاکید به اینکه ادعایی که روستاییان درمورد دامپروری بیان می‌کنند با واقعیت مطابق ندارد، خاطرنشان کرد: منابع طبیعی حتی به دام‌های داخل مجتمع کشت و صنعت هم حق چرای در عرصه طبیعت را نمی‌دهد زیرا منع قانونی دارد.

استخدام‌های گذشته «بدون ضابطه» انجام شده است

مدیر حقوق مجتمع کشت و صنعت و گردشگری لرستان با بیان اینکه این شرکت در طول شش سال گذشته در حال تثبیت کردن فعالیت‌های خود بوده‌ است، عنوان کرد: تاکنون توانسته خرابی‌ و بدهی‌های گذشته را جبران و پرداخت کند و تمام این اقدامات نیازمند این است که شرکت به کسب درآمد برسد.

وی افزود: اگر هر شرکت تنها اقدام به استخدام نیروهای مازاد کند به دلیل بالارفتن هزینه‌ها، ظرف مدت کوتاهی با ورشکستگی روبرو خواهد شد و مجتمع کشت و صنعت لرستان درحال حاضر فقط از ۲۵ هکتار گلخانه خود کسب درآمد دارد و در حوزه دام به علت عدم وجود سردخانه، کارخانه خوراک دام و عدم وجود کشتارگاه که به وسیله مالکین قبلی تخریب شده‌ و یا به فروش رسیده،  فاقد درآمد است.

خورشیدوند تحریم‌ها و شیوع ویروس کرونا را عامل اصلی کندشدن فرآیند ساخت و سازهای مجتمع دانست و بیان کرد: سیستم بانکی نیز برای پرداخت تسهیلات مشکلات خاص خودشان را دارند، به هر حال ساخت‌وسازها در حال انجام است ولی زمان‌بر و هزینه‌بر هستند.

وی با تاکید به اینکه اولویت استخدام با اهالی روستاهای نزدیک مجتمع کشت و صنعت است، تصریح کرد: استخدامی‌های سال‌های ۹۳ و ۹۴ بدون ضابطه، بدون درنظر گرفتن سن و بررسی سوابق ممنوعیت‌های اجتماعی انجام شده است که بعد از تثبیت شرکت متوجه شدیم برخی از افراد کارایی لازم برای ادامه همکاری را ندارند، به همین دلیل به مرور این نیروها تعدیل شدند.

مدیر حقوقی مجتمع کشت و صنعت و گردشگری لرستان گفت: در حال حاضر از روستاها نیروهایی با کارایی متناسب با کار داخل شرکت استخدام شده‌اند، زیرا بکارگرفتن نیروی بومی به دلیل نداشتن هزینه‌های جانبی مانند ایاب و ذهاب به نفع ما است.

وی با اشاره به اینکه برخی از روستاها احساس می‌کنند در حقشان بی‌عدالتی شده، اظهار داشت: عدم راه‌اندازی فازهای بعدی مجتمع مانند گردشگری و غیره باعث شد که نتوانیم از سایر روستاها نیرو استخدام کنیم، اما در صورت آغاز فعالیت‌ها حتما از این روستاها نیروهایی بکاررفته می‌شود.

سرمایه‌گذاری ۸۰۰ میلیارد تومانی/ سرمایه‌گذار از تسهیلات بانکی استفاده نکرده است

نکته قابل تامل در بحث سرمایه‌گذاری در مجتمع کشت و صنعت و گردشگری لرستان این است که سرمایه‌گذار خارجی این مجتمع تاکنون بیش از ۸۰۰ میلیارد تومان بدون دریافت هیچ‌گونه تسهیلاتی هزینه کرده است و توانسته بهترین گلخانه دنیا را در لرستان ایجاد کند.

از آنجایی که به دلیل وجود تحریم‌ها خرید تجهیزات گلخانه‌ای از کشور هلند ممکن نبود به همین دلیل فاز سوم و چهارم گلخانه کشت و صنعت با تکنولوژی داخلی راه‌اندازی خواهد شد.

خورشیدوند گفت: محصولات کشت و صنعت لرستان با برند فارمرز به کشورهای خارجی صادر و قابلیت رقابت با برندهای معتبر دنیا را دارد.

وی درخصوص برنامه‌های آتی مجتمع کشت و صنعت لرستان افزود: بهره‌برداری از کارخانه ۲۵ هزار تنی خوراک دام، بهره‌برداری از یک واحد کشتارگاه مکانیزه هزار راسی برای دام سبک و ۱۰۰ راسی برای دام سنگین، راه‌اندازی کارگاه‌های فراوری و بسته‌بندی عسل و ایجاد سردخانه و کارگاه‌ سورتینگ میوه و محصولات سیفی از مهم‌ترین برنامه‌های این مجتمع است.

مدیر حقوقی کشت و صنعت و گردشگری فجر صفای لرستان اضافه کرد: به دلیل وجود مشکلات اجتماعی بخش‌هایی از فعالیت‌های فعلی به مدت سه سال متوقف شده است که در صورت عدم وجود مشکلات اجتماعی و همت و یاری مردم، می‌توان دو هزار و ۵۰۰ شغل جدید در این مجتمع ایجاد کرد.

به گزارش میرملاس‌نو، سرمایه‌گذار به دنبال سود کردن و سودرساندن است، بنابراین نباید با اقدامات ناشایست آن را ناامید کنیم. همان‌طور که در بالا به آن اشاره شد مجتمع کشت و صنعت لرستان با رویکردی دانش‌بنیان و به منظور بهره‌مندی از استعدادهای بالفعل و بالقوه در لرستان راه اندازی مجدد شده است که با مطالعات زیربنایی تخصصی، پروژه‌های متعددی را در بخش‌های مختلف کشاورزی، دامپروری و گردشگری در دستور کار خود قرار داده است.

این شرکت متعهد و مصمم بوده که ضمن حفظ و بهبود منابع طبیعی و محیط‌زیست و رعایت حقوق شهروندان و کارکنان موجب رونق استان لرستان شود و روستاییان می‌توانند از خدمات این شرکت در راستای استفاده بهینه و افزایش بهره‌وری از زمین‌های کشاورزی و تبدیل دامپروری سنتی به صنعتی استفاده کنند.

در پایان باید بر این نکته تاکید کرد که مردم و مسئولان باید حمایت همه‌جانبه‌ای را جهت ادامه فعالیت مجتمع کشت و صنعت و دامپروری لرستان داشته باشند، زیرا درصورت ورشکستگی مجدد راه‌اندازی آن کاری بسیار سخت است.

(سوسن ولی پور/ عضو هیئت تحریریه میرملاس نو)